Show results

Intervjuarar er Martin- Olai, Marlin Anita og Trude. Kva heiter du ? - Eg heiter Møyfrid Nydal Vallestad. Kor gamal er du ? - Eg er 55 år. Kva årstal vart du fødd ? - I 1947, 13. november. Hadde de hestebåtar der de budde ? - Ja, men den var ikkje i bruk. Han låg kvelva på bøen vår, vi brukte han til å lagre staur, men eg kan ikkje hugse at han var i bruk. Kor mange hestar er det plass til i ein hestebåt ? - Nei, det veit eg ikkje, men eg trur ikkje dei hadde meir enn ein hest. Eg har berre høyrt det fortalt at dei hadde hestane opp i. Og då flytta dei dei over frå Nydalen og til Skjeldset og så hadde dei ei vogn ståande der. Viss dei skulle til Førde eller noko. Brukte de hestebåtar til ander ting enn å frakte hestar i ? - Dei brukte dei til bryllaup, det hugsar eg. Det var fleire hestebåtar i Nydalen. Blant anna den som de har fram på løna. Og så hadde dei ein på Ekrå. Det er dei to gardane som han Eirik kjem frå og ho Ann-Maria. Magnar og Rune heiter dei som har gardane no, det er Ekrene. Heime hos oss det var Tunet, så var det Hinnagarden, så var det Haugane og Bøen. Og så var det Gjerde, det var dei der oppe. Den eine hestebåten som eg hugsar, den var på garden hans Rune. Den hadde dei i bruk når det var bryllaup, likeeins den inn på Bøen. Pluss småbåtane då. Og viss det var gravferd, når dei skulle til kyrkje.
© Holsen skule (03.12.2002)

Intervjuarar er Martin- Olai, Marlin Anita og Trude. Kor mange folk er det plass til i ein hestebåt utan hestar ? - Nei, det veit eg ikkje. Når hestane var med var det ikkje plass til så mykje folk, men eg er ikkje heilt sikker. Det var som regel to årepar i båtane, så to stykke kunne ro. Har du vore med i ein hestebåt før ? - Nei, eg trur ikkje eg har gjort det, men småbåtar har eg sete på med når det var bryllaup. Kjenner du nokon som har hestebåt? - Ja, dei på Bøna og Ekrene, Øvre Ekrene. Pluss at vi sjølve hadde ein som var defekt, eg hugsa ikkje då den var i bruk. Ja, det var ein i Hinnagarden og, men den var ikkje i bruk den heller, det eg hugsar. Kor lenge budde du i Nydalen ? - Eg budde i Nydalen frå eg var fødd til 1966. Eg gifta meg då eg var 18 år og flytta opp her. Kor langt frakta dei hestane med hestebåt, tvers over vatnet eller endå lengre? - Nei, det var som regel tvers over vatnet. Dei hadde vogner ståande der ute, eller sledar og- når det var vinter. Dei har jo nettopp rive eit gamalt hus der ute som skal ned i Movikja. Det brukte dei til å ha vogner i. Det som står opp med vegen det brukte dei til lagerskur. Der sette dei inn det dei handla, mjøl til dømes. Eller dei skulle levere noko, eg hugsa at vi hadde korn. Det sette vi inn der, kornsekkar, så hadde vi det ned til Farsund og fekk det male. Det var berre rutebuss då. Så det var lagerskur som dei la varene sine i, enten dei som dei skulle ha bort, eller dei som dei skulle sende.
© Holsen skule (03.12.2002)

Intervjuarar er Martin- Olai, Marlin Anita og Trude. Kor mange kan ro ein hestebåt ? - To, eller fire viss dei ror med kvar si åre. Då må dei ro i takt i alle fall. Veit du om dei laga tjæra, som dei smurde båtane inn med, sjølve ? - Nei, eg trur ikkje dei laga den sjølv. Dei har ikkje brent som eg hugsar. Men eg hugsar desse tjærebuttane, som dei kalla dei, dei hadde dei ståande, dei var aldeles tilklaka med gamal tjære. Kor lenge trur du dei har brukt hestebåtar i Nydalen ? - Det bryllaupet som eg hugsa det var i 1959. Fram til 1960. Men då brukte dei ikkje båtane til hestar, berre som småbåtar. Vegen begynte å kome inn gjennom så dei var ikkje heilt avhengig av å fare over vatnet då. Då gjekk det å kome seg ut til vegen. Hugsar du at dei bygde hestebåtar i Nydalen ? - Nei, ikkje hestebåt, men eg hugsa at dei bygde småbåtar. Bestefar bygde båt i kjellaren, det hugsa eg. Då slo han opp alle dørene for å få plass. Der dunka han heile vinteren og bygde båt. Det var ei litt brei dør ut, ei dobbeldør, så det fiksa dei til. Eg veit ikkje om dei faktisk tok ut litt av veggen også for å få han ut. Har de hestebåt her på Holsen ? - Nei, ikkje andre plassar enn i Nydalen. Husetuft kanskje, dei og brukte båt. Det var fire stykkje som hadde hestebåt.
© Holsen skule (03.12.2002)

Intervjuarar er Martin- Olai, Marlin Anita og Trude. Har du andre historier om hestebåtar eller andre båtar ? (første del) - Ikkje så mykje om hestebåtar. Har litt om andre småbåtar, og litt om kor avhengige vi var av båten då eg var lita. Hestebåtane var litt før mi tid. Båtane brukte vi om somrane ute på vatnet. Vi brukte naust til å ha båtane i. Vi hadde båtar, og vi hadde naust. No i dag så har dei bilar på gardane, men det fanst ikkje då eg vaks opp. Så har dei garasje til bilane, men det fanst heller ikkje. Vi hadde båtar, og vi hadde naust. Båtane dei brukte vi om sommaren og når det var ope vatn. Om vinteren så drog vi dei inn i nausta, snudde dei gjerne opp ned, kolva dei, og så låg dei der til våren. Om våren når dei tok båtane ut igjen, så skulle dei som regel tjærebre dei før dei begynte å bruke dei. Då var dei ikkje alltid at dei var tette når dei hadde lege ein heil vinter, kan hende dei lak, då hadde dei tjære på dei. Så skubba dei dei ut på vatnet, så låg dei litt i vatnet så skulle dei tetne. Når vi så skulle begynne å bruke dei, så vart det ofte litt flekka både her og der på kleda. Tjæra ho tonna ikkje med ein gong. Vi fekk ofte beskjed om at vi måtte passe kleda når vi skulle i båten. Vi måtte bruke båten når vi skulle på skulen, eller på andre ting. Ja, det var jo ikkje så mykje anna vi var med på i grunnen. Ikkje hadde vi lys og ikkje telefon, og i vertfall ikkje fjernsyn. Lyset kom i 1957.
© Holsen skule (03.12.2002)

Intervjuarar er Martin- Olai, Marlin Anita og Trude. Har du andre historier om hestebåtar eller andre båtar ? (andre del) - Veg hadde vi ikkje før i 1961. Då kom han inn over tunet vårt, og då var eg konfirmerte. Så på konfirmasjonsdagen så hadde vi buss som køyrde inn på, det heiter forresten Graupa her oppe, eit gamalt namn som kanskje er vekke, det er ikkje så mange som veit det. Og då hadde vi buss inn der. Vegen kom inn til Husetuft, noko som vi kalla for Storsteinen, men så vart det stopp ei stund. Så vi måtte gå frå Nydalen og ut der ei stund, før vi fekk han heilt inn. Og heilt inn på bøen kom han ikkje før i 1963. Så vi var heilt avskorne frå å vere med på så veldig mykje. Om vinteren gjekk vi på isen viss det var noko, og den var sterk. Men så hadde vi noko i mellom, haust og vår, før isen var sterk, og når han skulle fare igjen om våren. Og det var ikkje alltid så lett å vere i Nydala då. For enten var vi stengde og ikkje kom over, eller så gjekk vi på dårleg is. Vi gjekk ofte på dårleg is. Når isen held på å fare om våren, så var han gjerne sterke utpå, men innmed land for han først. Då hugsa eg godt at dei la fjøler frå land og ut på, så gjekk vi, og så var det sånn på hi sida av vatnet og, så gjekk vi i land på fjøler. Då følgde dei vaksne oss som oftast, ein laut følgje med om isen var trygg. Og så var det å prøve å få seg opp ei våk då, som vi kalla det, frå elva der inne, fordi isen for alltid først under elvane, og så bort til han Håkon Nydal, han som bur i det raude huset bort på Nesa. Der var mykje berg, og der tina det først……. Og så var det å prøve å kome seg bort der på ope vatn og ro i våkjene, som vi sa. Og så kan eg hugse at dei molda. Eller dei faktisk skaut, og for å knuse isen, og så rodde dei der i frå. Og når dinna rokja var opa, rodde vi gjennom. Så vart det gjerne isflak når vi skulle heim igjen. Om det var ope når vi for bort, så var det kome eit isflak og stengde når vi skulle heim igjen. Det hugsar eg godt. Eg hugsa ein gong eg sat i båten og då var isen gått i hop, og han pappa gjekk ut på isen og drog båten. Då hadde han båten som eit verje for at han kunne hoppe opp i den viss isen brotna. Så rodde vi då langs landet ut til nausta vårt og så inn til elva for å kome inn i vatn. Og der skulle vi på skulen, og der skulle vi ha mjølkespann. Vi leverte mjølk på andre sida. Vi tok mjølkespanna i båten, og likeins mjøl og korn. Så dei sleit. Ja, mjølkespanna kunne take både 30 og 20 liter kvar.
© Holsen skule (03.12.2002)

Intervjuarar er Martin- Olai, Marlin Anita og Trude. Har du andre historier om hestebåtar eller andre båtar ? (tredje del) - Skulen, eg begynte i skulen, det var rett nok i den gamle då, eg begynte i 1954. Då var det den gamle som stod litt nedaføre. Men i 56 då flytta vi opp i den som de har no. Vi for over vatnet i alle desse åra. Så hadde vi skulerute ifrå det lagerskuret som vi snakka om i stad. Inn på skulen, og så var det tilbake om ettermiddagen. Men dei gjekk gjerne i hop og rodde skuleungane kvar sin gong, som dei sa, så vi var fleire om båten. Det var stundom at det var slik ein vind at vi ikkje kom oss over vatnet. Som regel sette dei av stad og dei var veldig – veit ikkje om vi skal kalle dei – skøytelause. Dei var veldig slik at dei ville kome seg fram, både i vind og dårleg is. Dei drygde ikkje så veldig lenge før dei begynte på isen. Dei laga ei råk, så gjekk vi etter den. Det vart ikkje så veldig gamal is før dei gjekk på han. Og så hugsa eg at vi skulle i besøk. Då var det ikkje berre å ta bilen og køyre når vi skulle ned på Åsane, ho mamma var der i frå. Då tok vi båten og rodde ned frå Nydala, ned stroka og ned til Åslanda. Så rodde dei oppatt. Så vart det for tungt å ro gjennom elva, så då drog dei han, dei gjekk på land og drog båten etter eit tog. Så opp att i Holsavatnet, og så rodde dei heim. Slik hadde vi det når vi var små. Vi kunne ikkje ta bilen, og ikkje hadde vi sykkel heller. Eg fekk sykkel i konfirmasjonsalder. No vart ikkje dette akkurat om hestebåtar, det vart litt om livet med båt.
© Holsen skule (03.12.2002)

Intervjuarar er Martin- Olai, Marlin Anita og Trude. Meir om gamle dagar (første del). - Når vi var ungar då fekk vi appelsin til jul. Drops og karamellar var om lag 10 øre stykkje. Det var to butikkar, dei to gamle husa der ute (frå Førde, husa forbi Reidar Holsen, red. anm.). Den andre, der som han Reidar budde, dei som har butikken no, den låg lite grann innafor bedehuset, heilt ned i vasskanten. Dei måtte flytte då når veien kom. Då flytte dei inn der som dei er no. Dei var veldig nær opp etter kvarandre desse to butikkane. Den som var i dei husa som står no, veit eg ikkje kva tid den vart nedlagde, det er lenge sidan no. Vi rodde når det var noko vi skulle handle. Butikken den var liksom ein samlingsplass. Då handla vi gjerne til helga og då sat det mange kara på butikken og prata. På butikken hadde dei alt mulig, det hadde dei begge to. Når eg begynte i skulen, så var vi 10 stykkje som begynte det året, vi var veldig mange. Men då begynte han Jørgen i Rørvikja, som vi seie. Han Jørgen, han er lærar ned i Førde no, han begynte og, han høyrde i grunnen til i Haukedala. Heile storskulen var tre årstrinn. Bedehuset er visst og ein gamal skule. Den skulen som var før den vi har no, er det han Harald Hårklau som bur i. Då dei bygde skulen, så gjekk vi eit halvt år ut i bedehuset.
© Holsen skule (03.12.2002)

Intervjuarar er Martin- Olai, Marlin Anita og Trude. Meir om gamle dagar (andre del). - Før hadde dei skule litt i kvar grend. Dei hadde skule i Nydalen og. På nabogarden vår der var skulehus. Og så var det eit ut på Husetufta, det brukte dei nok framover omtrent til krigen. Der som ho Åse Menes bur, der var skule. Og eg hugsa at eg fulgte ut der. Dei hadde eigen stemmekrins og der. Vi rodde ut der, og dei stemde der, og det var til og med Viskedalen som gjekk inn der. Det huset er no flytta inn så han Stølen bur i det, det er det gamle skulehuset. Han Bertel Flaten var læraren vår, og sonen han Roald. Vi hadde heilt andre kle enn de har no. Vi jentene gjekk som regel i kjole. Vi begynte ikkje å bruke bukse før på slutten når eg gjekk på skule. Vi hadde ikkje bading på skulen, men vi bada i vatnet om sommaren. Vi fekk dusje i den skulen som dei bygde i 56. Vi hadde gym der som de har bibliotek no, det var gymsalen. Vi var over 30 på skulen. Småskulen var 1., 2. og 3. klasse. Storskulen var 5., 6. og 7. klasse. Vi var så mange at skulen var tredelt. Då gjekk 1. og 2. saman, 3. og 4. gjekk saman og 5., 6. og 7. klasse gjekk saman. Eg var yngst i klassa mi, ho Ruth Husetuft var den eldste, ho og han Arne-Leif var omtrent eit år eldre. Ho Ruth var fødd i november året før, og han Arne-Leif i desember året før.
© Holsen skule (03.12.2002)

Intervjuarar er Martin- Olai, Marlin Anita og Trude. Meir om gamle dagar (tredje del). Den gangen vart vi konfirmerte om hausten. Så vi gjekk vi for presten heile sommaren, ein dag for veka. Det var derfor vi fekk sykkel til konfirmasjonen. Då skulle vi sykle opp i kyrkja og gå til konfirmasjonsundervisning. Konfirmasjonen var som regel i september. 24. september vart eg konfirmert, i 1961. Då hadde vi syklane med oss opp i båten. Og så sykla vi til kyrkja. Så lettvindt var det. Då gjekk eg på støylen, hugsar eg, så presteleksa den las eg på støylen, i sela. Det var på Nydalsstøylen. Vår var den kvia som ligg heilt for seg sjølv, på andre sida av elva. Ja, det er fint på Nydalsstøylen. Når vi var ungar så gjekk vi heile den vegen. Vi gjekk etter noko som vi kalte "Jenteveien". Så vi gjekk ikkje nett der som bilveien er, det var "Reieveien" det. Når dei skulle hente surmjelk så brukte dei hesten der. Nei, vi gjekk oppover myrane vi, litt nedafor nyebrua. Vi gjekk rett oppover myrane for det var kortare. Då gjekk vi i gummisko, heile somrane, såre rundt føtene. Vi vart som regel våte, rundt leggane, så var det ei såre rand heile sommaren fordi det gnog. Viss vi var flinke å gå, så klarte vi å gå på 1 ½ time, men då måtte vi gå jamt. Det gjekk lett 2 timar, og det gjekk vi kveld og morgon.
© Holsen skule (03.12.2002)