Show results

Ny dag med rothogst i Eksingedalen. Me er komen opp i Fetstegane på Eikefet og Hans stoppar ved sida av det fyrste rotemne me felte. Han tek med seg meterstokken og seier: - eg vil nett sjå på ho om ho passa te rong Eg spør kva material han vil nytta til trenagla i båten og svarar at han vil bruka furunaglar i spant og rong. Eg spør kva han vil bruka resten av lengden på rotstokken til som ikkje går til bekk, og han seier at han kan bruka det til lekter(skorer) til å spenna opp borda med når han skal byggja

Hans set stigen bort til treet går opp og festar tauget rundt stamma og går bak i skogen og festar tauget i ein stamme. Slik sikrar han at treet ikkje veltar uti vegen under arbeidet med saging og rotvelting.

Hans kappar nesten ferdig røtene med motorsag - dei siste sentimetrane brukar han stikksag. Hans let fleire av rotarmane stå att for å ha fleire å velgja i når han kjem på saga.

Etter at treet er felt, byrjar Hans å kvista med øks. Han kvistar frå rota og mot toppen. klikk direkte på bileta for max storleik

Hans kvistar tett inntil stamma, slik at kvisten ikkje strekar under transport

Hans står på venstre sida av stokken og kvistar på same sida.

Hans står på venstre side av stokken og kvistar på motsatt side.

Treet er ferdigkvista og Hans startar opp saga for å kappa det i høvelege emne.

Treet ligg fritt på midten og Hans sagar fyrst ned på oppsida av stokken

Etter å ha saga ned eit spor på oppsida, sagar han frå undersida til møtes mot sagskåret på oppsida og får eit fint kutt. Etter dette tok me matpause. Diverse prat i matpausen i bilen: Me snakka om ulike tema i matpausen. "dei mussa børatåje" med dette uttrykket meinast at dei spleisa ennane tebakars i tåje - han far og han bestefar kunne detta -eg kan laga långspleis, te å knyta saman taug Eg spør kor tid han vil ta emna ned til saga på Eidslandet og han seier: - skogen som er hogd tek me når eg skal saga saginga kan verta fram i april, dersom det vert ein vanleg vinter - emna kan liggja her til dess (Hans har lite lagringsplass på saga) Om vekstforhold for gode rotemne: - da e dar da e grunnast du finn da besta emne, står da i djup jord e da vanskele å finna noko, og so veks da so mykje røt Hans fortel om skogen som pustar: "skojen han pusta" dei gamle snakka om at dei store skogane på austlandet pusta, dei drog inn om natta og pusta ut om dajen Hans forklarer det med at trea tek til seg fuktigheit gjennom blada om natta og frå rota om dagen Om emner til båtbekkje: - kraftige greine va brukt te bekkje, men da e lettare å finna gode emne i røt enn i greine, me tok no alltid vare på kraftige greine te bekk viss da va soleis skikka at dei fekk longstokk øve båten. -når me høgde sjøl tok me alltid vare på sånt, enten te oss sjøl eller te andre - da hende ein måtte skifta ein bekk, da hende dei brotna eller knekte - vis da va rotvelte, såg dei alltid ette vis da ikkje va grov skog, dei keik ette om da va kne i da, me leverte noko emne til bekkje til Stamnes Motorverkstad Hans fortel om ein gong han fann ei spesiell rot på ei føra der han no bur. Han lurde lenge på kva han skulle nytta ho til, men so kom han på å bruka ho som blokk te dragelino til båten. Om "kringlo" ei spesiell rot dei hadde heime i Brørvik: - heima hadde dei funne ei kringla oppi markje - ho hång dar i huse, før da va et sjeldent funn - me hadde ho heila tide unna oppveksten min, men ho vart brend opp i gruo av ein elle anna grunn, me ongane hadde krinlgo med oss ned på golve og leika Ei anna rothistorie: ein gong fann eg ei rot i fjæro, ho likna på ein bjørn so sat på huk Om bestefaren som bygde litt båtar : - han bestefar bygde nokre båta, kanskje 8-10 - han økste halsane - han fann ein del material i Brørvikskojen - han va fel te å finna emne i skojen, te arbeidsresskapa og slek so te spant og bekkje Og om faren som tok ut emne : - han far tok ut bekkemne tå greina, da va no han far eg va mest med i skojen Om korleis treet skulle fellast : - alle tre skulle fellast godt ned i rote. Når treet va vekke skulle da vera flat mark - me tok all kvisten heim til ved same vinteren eller vinteren etter - fåre-ved (furuveden) var summarveden Eg spør om det er skilnad på bruken av begrepa grein og kvist og Hans svarar: - kvist og grein vert brukt om ein an ,betyr da sama - dei sa dei måtte kvista ut, kvista vel Dette var m.a. viktig for at stokken ikkje skulle streka under løyping (løyping= å føra fram tømmeret ved å la det glid nedover skråningar "for eiga maskin" i terrenget eller ved å dra og spitta det fram i flatt lende. I skogane vart det ofte faste løype (trasear) som vart nytta til løyping)