Spør en energirådgiver!

solstråling

hvordan benytter menneskene seg av solstråling? hvordan påvirker solstråling jorda?

T. (20.03.2007)

Svar:

Hei.

Passiv solvarme
I praksis er det mange måtar å utnytte solenergien på. Den som foreløpig er viktigast i Noreg er passiv solvarme. Under norske klimatiske forhold kan rett arkitektonisk utforming, val av bygningsmaterial og bygningen si orientering i terrenget redusere oppvarmingsbehovet mykje. For dagens norske bygningsmasse har ein estimert at energitilskotet frå sola til romoppvarming er mellom 10 og 15 % av oppvarmingsbehovet. Dette tilsvarer omkring 3 - 4 TWh/år, eller 2 - 3 % av den stasjonære energibruken i landet. Likevel er det eit stort potensial for å utnytte ein større del av solvarmen med bruk av heilt vanlege byggeteknikkar og material.

Aktiv solvarme
Aktiv utnytting av solvarme krev eit anlegg beståande av solfangar (kollektor), varmelager og distribusjonssystem. Solfangaren (kollektoren) er typisk ei svart, isolert plate som absorberer energien frå sola. Varmen blir transportert ut av kollektoren ved hjelp av væske (vatn) eller luft og kan brukast til romoppvarming, oppvarming av tappevatn, eller prosessvarme. Alternativt kan varmen lagrast til seinare bruk.

Ein reknar med at ca. 6 000 m2 solfangarar er installert i Noreg til romoppvarming og/eller til tappevatn. Desse anlegga leverer om lag 1.5 GWh varme per år. Potensialet er teoretisk sett stort, men metningsnivået for det som er praktisk mogleg å installere i dagens bygningsmasse er omkring 3.6 TWh/år. Teknologisk og økonomisk er det stor forskjell mellom ulike typar aktive solvarmeanlegg. Det kan vere tappevatnanlegg for enkeltfamiliar, kombinerte anlegg for frittståande bustader, fellesanlegg for fleire bustader (nærvarme), store bygningar (bustader, yrkesbygg, institusjonar) eller andre bruksområde (store brukarar av lågtemperatur varme). Med dagens teknologi vil typisk meirinvestering per kWh/år ligge på 8 - 10 kroner for enkle tappevatnanlegg til ned mot 2.5 - 3 kroner for store anlegg, der soldekningsgraden er forholdsvis liten. I det siste tilfellet blir den effektive energiprisen omkring 30 øre/kWh. Altså svært attraktivt, også samanlikna med dagen elpris.

Typisk storleik på solfangaren i eit villa-anlegg er 15 - 25 m2, som kan levere eit netto energitilskot på 5 000 - 7 000 kWh/år.



Solceller
I solceller blir solenergien direkte omforma til elektrisk energi. Solceller er hensiktsmessige for energiforsyning til avsidesliggande bygningar eller tekniske installasjonar. Med 80 000 solcelleanlegg montert på hytter, fritidsbåtar og så vidare, har Noreg vore eit foregangsland i marknadsutviklinga for solceller. Solceller har også vist seg som eit godt alternativ for elforsyning til fyrlykter langs kysten.

Les mer her: http://www.solenergi.no/

Vennlig hilsen
Line C. Larsen

Svartjenesten enova (21.03.2007)