Hopp til hovedinnhold

Resultater

Alle områder»Vestland»Vinnasvassdraget/Stampedalen»Stampedalen»09.12.2002 ()

Deltaker:Vinnes Skule
Område:Vinnasvassdraget/Stampedalen (Austevoll, Vestland)
Kulturminne:Stampedalen
Dato:09.12.2002

Klassetrinn for barn som var med:
5- 7. klasse.

Antall personer:
23 stk.

Antall dugnadstimar:
52 t.

Lokale foreininger eller lag det er samarbeidet med:
Austevoll kyst- og sogelag

Beskriving av gjennomføringa:
Vinnesvasdraget er den elva eller bekken i Austevoll som har størst vassføring. I eldre tider var det slik at viss bekken var stor nok, så gjorde ein seg nytte av han til å driva kverner og stamper. Vinnesvasdraget startar i Vinnesvatnet (49.5 m.o.h.) og renn roleg i byrjinga, medan bekken får det travelt dei siste 3oo meterane. Dette stykket ber namnet Stampedalen og det er dette stykket som har vore myke nytta frå gamalt av. Her finn ein spor etter 4 kvernhus og 1 stampehus og heilt nede ved sjøen står den siste store mølla/sagbruket som vart bygd i 1928-29.

Det som er å finna av spor etter dei gamle kvernhusa og stampehuset er grunnmurane og nokre kvernsteinar. Bekken er lagt i open mura grøft. Både grunnmurar og grøfter er svært medfarne av tidas tann og har ikkje vore vedlikehaldne sidan det var i bruk.

I 1992 vart det inngått eit samarbeid mellom Austevoll kommune, eigarar, Austevoll kyst- og sogelag og Austevoll Lion Club. Det vart utarbeida ein plan for korleis ein skulle føra området tilbake til slik det ein gong var. Mølla/sagbruket frå 1928-29 skulle restaurerast og setjast i stand slik det opprinneleg var. I Stampedalen skal alle murar setjast opp og så skal det byggast eit kvernhus og eit stampehus. Landskapet skal førast tilbake til slik det ein gong var, ved uttynning av tre og busker. Alt dette arbeidet går seint, men trutt framover.

I 1999- 2000 vart det meste av tre og busker rydda vekk, men det skaut snøgt opp frå stubbane, slik at det i dag er kome opp ein del buskar og kratt. Her er det vi i 5 –7 klasse ved Vinnes barneskule har gjort eit dugnadsarbeid for eit av fortidsminna i vårt lokalmiljø -fjerna buskar og kratt som er komen opp etter 1999 -2000.

Tysdag 8. oktober var sett av til dette arbeidet. Dei 18 elevane i 5 -7 klasse hadde med seg brakesakser og anna passandes utstyr, medan dei vaksne (5 stk.) hadde 2 motorsager og 1 ryddesag.
Elvar og vaksne vart delt i 2 grupper. Ei gruppe starta ved vassmagasinet til mølla/ saga frå 1928/29 og jobba seg oppetter elva, medan den andre gjengen starta oppe i stampedalen og jobba seg nedover. Mesteparten av arbeidet var å kappa ned renningar på 1-2 meters høgd. Det som vart kappa ned vart samla saman og lagd i haugar. Øverst oppe der stampa stod vart det også fjerna noko større hasselkratt som låg innover murane etter stampa. Slik vart det meir enn nok arbeid for alle, om ein hadde motorsag eller berre to nevar og eit hanskepar.

Ryddeaksjon:
Ryddeaksjonen 2002

Bilete frå øverts i stampedalen (i nordleg rettning) før ryddeaksjonen. Ein av lærarane ved Vinnes skule står mellom hasselrenningane.
© Vinnes skule (08.10.2002)
Delar av stampedalen før ryddeaksjonen.
© Vinnes skule (08.10.2002)
Toppen av stampedalen (mot sør) før ryddeaksonen. Vinneselva renn over bakken på bilete, men er derre å sjå som eit lite søkk i bakken og ikkje lett å sjå.
© Vinnes skule (08.10.2002)
© Vinnes skule (08.10.2002)
Vinneselva på veg sørover. Ein kan sjå murane etter gamle kvernhus.
© Vinnes skule (08.10.2002)
Bilete er teke møt sørfør ryddeaksjonen.
© Vinnes skule (08.10.2002)
Elevar og vaksne i full sving med å rydda buskar og kratt. Bilete er teke mot nord.
© Vinnes skule (08.10.2002)
Elevar i gang med rydding av buskar og kratt.
© Vinnes skule (08.10.2002)
© Vinnes skule (08.10.2002)
Elevar og vaksne i sving ved vassmagasinet til mølla/sagbruket.
© Vinnes skule (08.10.2002)